Tag archieven: vervangende toestemming

Vakantie met de kinderen in corona tijd

Over ongeveer twee maanden begint de zomervakantie. Normaal gesproken is dit een periode dat veel mensen op vakantie naar het buitenland gaan. Door corona ziet de vakantie er voor veel mensen anders uit. Er is nog grote onzekerheid over de mogelijkheden van vakanties in het buitenland. De meeste Nederlanders vieren daarom wederom een vakantie in eigen land.

Bent u gescheiden met minderjarige kinderen en overweegt u een vakantie in het buitenland? Leest u dan vooral even verder.

Heeft u toestemming van de andere ouder?

Voor (gescheiden) ouders met gezamenlijk gezag geldt dat zij voor een vakantie in het buitenland een door de andere ouder ondertekende toestemmingsverklaring nodig hebben. Hierover schreef ik al eens eerder.

Weigert de andere ouder toestemming?

Weigert de andere ouder toestemming te verlenen? Bijvoorbeeld omdat deze de reis  onverantwoord vindt vanwege corona? Dan is het mogelijk om via een spoedprocedure vervangende toestemming voor de vakantie te vragen aan de rechter.

Dat de rechter in corona tijd vervangende toestemming verleent, is overigens niet vanzelfsprekend. De rechter zal in een procedure de belangen van de kinderen en de beide ouders tegen elkaar afwegen.

Wat zegt de rechter?

Afgelopen zomer zijn er veel procedures over vervangende toestemming voor een vakantie in het buitenland in corona tijd gevoerd. Hieruit komt het volgende beeld naar voren:

Wanneer er geen andere grote bezwaren tegen de voorgenomen reis zijn, volgt de rechter over het algemeen de reisadviezen van de overheid. Dit betekent dat er vervangende toestemming wordt verleend onder de voorwaarde dat in het land van bestemming geen negatief reisadvies geldt. Een negatief reisadvies is in dit geval een code oranje of rood.

Bij een code oranje wordt geadviseerd om alleen noodzakelijke reizen te maken. Een vakantie wordt niet aangemerkt als een noodzakelijke reis. Geldt er in het land van bestemming een code oranje? Dan dient u er dus rekening mee te houden dat de rechter het verzoek tot vervangende toestemming zal afwijzen.

Wanneer er sprake is van een doorreis, kan de rechter bijvoorbeeld bepalen dat de vervangende toestemming wordt verleend onder de voorwaarde dat in het land van doorreis geen sprake mag zijn van een code oranje of rood.

Wanneer er sprake is van een code geel en bijkomende bijzondere omstandigheden, dan kan de rechter het verzoek tot vervangende toestemming  ook afwijzen. Hierbij kan gedacht worden aan een situatie waarbij het kind tot een medische risicogroep wordt gerekend.

Uiteraard dient men zich op het vakantieadres te houden aan de ter plaatse geldende maatregelen en beperkingen. Wanneer het reisadvies tijdens het verblijf wijzigt, dienen er  passende maatregelen te worden getroffen.

Corona en vervangende toestemming voor vaccinaties

Als alles meezit, worden begin 2021 de eerste mensen in Nederland ingeënt tegen het coronavirus. Toch zijn er ook nog veel onduidelijkheden. Eerst moeten de coronavaccins worden goedgekeurd en toegelaten in Europa. Dan is nog de vraag hoeveel vaccins geleverd kunnen worden én of zij voor alle doelgroepen geschikt zijn. Er is bijvoorbeeld nog meer onderzoek nodig naar de werking en veiligheid van een vaccin bij kinderen. De meningen over het wel of niet vaccineren zijn behoorlijk verdeeld.

Bij het lezen van reacties onder nieuwsberichten over corona valt op dat mensen corona moe zijn en/of vinden dat het kabinet mensen juist onnodig bang maakt. Ook geven veel mensen aan zich niet te zullen laten vaccineren, omdat zij van mening zijn dat de vaccinaties juist bedoeld zijn om mensen ziek te maken. De discussie wel of niet vaccineren zal zich ongetwijfeld ook bij (gescheiden) ouders voordoen.

Wat nu als er een geschikt coronavaccin beschikbaar komt voor kinderen en ouders kunnen het niet eens worden over het vaccineren van hun kind(eren)?

Bij de beantwoording van die vraag is het belangrijk om te weten wie het gezag heeft. Heeft slechts één van de ouders het gezag, dan mag die ouder de beslissing nemen. Als de ouders samen het gezag hebben, moeten de ouders samen beslissen. Lukt dat niet? In dat geval is het mogelijk om vervangende toestemming aan de Rechtbank te verzoeken. Als de rechter het verzoek toewijst, wordt de toestemming van de andere ouder vervangen door de beslissing van de rechter.

Het vragen van vervangende toestemming kan overigens niet alleen bij geschillen over coronavaccinaties, maar voor alle zg. gezagsgeschillen. Een gezagsgeschil is een geschil waarbij de ouders het niet eens kunnen worden over een belangrijke beslissing aangaande hun kind(eren). Een dergelijk geschil kan bijvoorbeeld gaan over een schoolkeuze, maar ook over de deelname aan het rijksvaccinatieprogramma. Het gaat bij dergelijke zaken altijd om een belangenafweging. Het belang van het kind is daarbij doorslaggevend.

Ten aanzien van het rijksvaccinatieprogramma is bijvoorbeeld in meerdere rechterlijke uitspraken overwogen dat dit tot doel heeft om jonge kinderen te beschermen tegen schadelijke ziekten. Daarbij wordt tevens overwogen dat het een feit van algemene bekendheid is dat het gevoerde overheidsbeleid door medici breed wordt gedragen en dat het overgrote deel van de bevolking dit overheidsbeleid steunt en kinderen daaraan laat deelnemen. Daaraan doet niet af dat er ook deskundigen zijn die daar kritisch tegenover staan. Het rijksvaccinatieprogramma wordt daarom in het belang van een kind geacht.

Over het algemeen weegt het belang van een ouder om een kind te laten vaccineren dan ook zwaarder dan het belang van de andere ouder, die het kind niet wenst te laten vaccineren. Dit zal ongetwijfeld ook voor het coronavaccin gaan gelden.

Kind erkennen? Wacht als verwekker niet te lang

In een eerdere blog besprak ik 5 misverstanden over erkenning van een kind. Hierin heb ik o.a. uitgelegd, dat als een kind buiten het huwelijk wordt geboren, de vader niet automatisch de juridische vader van het kind is.

Hoe kan een kind worden erkend?

Het juridisch vaderschap kan via erkenning worden vastgesteld. Het erkennen van een kind kan plaatsvinden door middel van een notariële akte of een akte opgesteld door een ambtenaar van de burgerlijke stand. De moeder van het kind moet voor de erkenning toestemming geven.

Vervangende toestemming via de rechter.

Wat als de moeder deze toestemming weigert? Dan kan de verwekker een verzoek tot vervangende toestemming voor erkenning bij de rechter indienen. De rechter bekijkt of de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind of de belangen van het kind, niet zal schaden.

Vaak komt het in een procedure aan op een afweging van de belangen van de moeder, vader en het kind. Het uitgangspunt daarbij is, dat zowel het kind als de vader er belang bij hebben dat hun relatie rechtens wordt erkend als een familierechtelijke betrekking.

In de meeste gevallen zal de rechter toestemming aan de vader verlenen om het kind alsnog te erkennen.

Het kind is erkend door een andere man. Wat nu?

Soms gebeurt het dat de moeder haar nieuwe partner toestemming heeft gegeven om het kind te erkennen, voordat de verwekker het kind heeft kunnen erkennen. In de wet staat dat een kind maximaal twee ouders kan hebben. Kan de verwekker het kind dan nog erkennen? Ja, in sommige gevallen kan dat. Maar dan moet de vader wel actie hebben ondernomen!

In 2002 heeft de Hoge Raad bepaald, dat wanneer de verwekker een verzoek tot vervangende toestemming bij de Rechtbank heeft ingediend, moeder geen (onvoorwaardelijke) toestemming aan een andere man kan geven om het kind te erkennen. De moeder kan in dat geval alleen voorwaardelijk haar toestemming geven. Als de rechtbank vervolgens besluit dat de verwekker zijn kind mag erkennen, gaat deze erkenning voor.

In 2015 heeft de Hoge Raad bepaald dat een door de moeder gegeven toestemming ook voorwaardelijk is, als de advocaat van de verwekker een brief aan de moeder heeft gezonden, waarin staat dat de verwekker zijn kind wil erkennen. Er moet dan binnen 3 maanden na verzending van de brief een verzoek tot vervangende toestemming zijn ingediend. Is het verzoek te laat ingediend? Dan is de erkenning door de nieuwe partner onvoorwaardelijk geworden.

De erkenning door de nieuwe partner is onvoorwaardelijk geworden. En nu?

Betekent dit ook dat de verwekker zijn kind niet meer kan erkennen? Dat hangt van de omstandigheden af. Als de verwekker kan aantonen dat de moeder de bedoeling had om de vader te schaden, dan kan de erkenning gedaan door een nieuwe partner worden vernietigd. Kan dit niet worden aangetoond? Dan blijft de erkenning door de nieuwe partner in stand.

Tip: voor de verwekker die zijn kind niet mag erkennen, is het verstandig om niet te lang af te wachten. Schakel zo snel mogelijk een advocaat in om de juiste stappen te zetten.