Categoriearchief: Bijstand

Terugvordering bijstandsuitkering na ontvangen boodschappen. Terecht?

Geef een reactie

Afgelopen maandag werd op sociale media veelvuldig commentaar geleverd op een uitspraak van de bestuursrechter (uit 2019!) over een kwestie, waarbij een vrouw ruim € 7.000,- aan bijstand moest terugbetalen aan de gemeente Wijdemeren. Via sociale media werden medewerkers van de betreffende gemeente o.a. ziektes toegewenst. Ook vanuit de politiek kwamen opvallend veel verontwaardigde reacties op de uitspraak van de rechter. Maar was dat laatste eigenlijk wel terecht? Wat speelde er?

De vrouw kreeg vanaf december 2015 een bijstandsuitkering. Zij kon door haar hoge lasten niet rondkomen. Om haar te ondersteunen haalde haar moeder één keer per week voor haar boodschappen.

Bij de gemeente werd een anonieme melding gedaan. Dit melding was aanleiding voor een onderzoek. Uit dit onderzoek bleek vervolgens dat de vrouw boodschappen van haar moeder cadeau kreeg. De vrouw had dit niet aan de gemeente doorgegeven. In december 2018 heeft de gemeente daarom een bedrag van ruim € 7.000,- teruggevorderd.

De vrouw was het daarmee niet eens en maakte bezwaar. De gemeente wees het bezwaar af. De vrouw stelde vervolgens beroep in bij de rechtbank. De rechtbank verklaarde het beroep ongegrond. De gemeente had dus terecht een bedrag van ruim € 7.000,- terug gevorderd. (De volledige uitspraak kunt u hier nalezen.)

Terug naar de verontwaardigde berichten vanuit de politiek. Deze zijn op zijn zachtst gezegd opmerkelijk te noemen. De rechter voerde immers slechts een wet uit, die door diezelfde politieke partijen is ingevoerd.

In Nederland is sprake van scheiding der machten, de zg. trias politica. De staat is opgedeeld in drie organen die elkaars functioneren bewaken. Het gaat daarbij om de wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechtsprekende macht. De wetgevende macht bepaalt de wetten en regels in een land. De uitvoerende macht voert deze wetten uit. De rechterlijke macht vervolgt mensen die de wetten overtreden.

In Nederland vormen de Eerste en de Tweede Kamer en de regering samen de wetgevende macht. De uitvoerende macht wordt gevormd door de regering. De rechtsprekende macht bestaat o.a. uit de rechtbanken, gerechtshoven en de Hoge Raad.

De regering maakt wetten in samenwerking met de Eerste en Tweede Kamer. Een wet begint met een wetsvoorstel. Een wetsvoorstel wordt altijd door de Eerste en Tweede Kamer behandeld. En wie zitten er in de Eerste en Tweede Kamer? Juist, de leden van diverse politieke partijen. (Wilt u meer weten hoe een wet tot stand komt? Leest u dan dit.)

De vrouw uit het nieuwsbericht ontving een bijstandsuitkering. Dit is geregeld in de Participatiewet.

De Participatiewet is per 1 januari 2015 ingevoerd. Het uitgangspunt van de Participatiewet is dat iedereen naar vermogen participeert aan de samenleving en zoveel mogelijk in het eigen onderhoud voorziet.

In de Participatiewet is een inlichtingenplicht opgenomen. Deze houdt in dat een uitkeringsgerechtigde alles aan de gemeente moet melden wat van belang kan zijn voor het recht op de bijstandsuitkering. Denk daabij bijvoorbeeld aan informatie over werk, inkomsten en de woonsituatie. En daar ging het mis in de zaak van de vrouw uit het nieuwsbericht. Zij had verzuimd aan de gemeente door te geven dat zij boodschappen van haar moeder ontving. Niet het feit dat zij deze boodschappen ontving was aanleiding voor de beslissing van de gemeente, maar het feit dat zij dit had verzwegen. De wekelijkse boodschappen leverden haar een op geld waardeerbaar voordeel op dat voor de hoogte van haar uitkering van belang kon zijn.

De gemeente, maar ook de rechter, heeft in deze zaak de regels in de Participatiewet gevolgd. In de Participatiewet is namelijk opgenomen dat de gemeente de kosten van bijstand dient terug te vorderen wanneer de inlichtingenverplichting niet wordt nagekomen. Hier mag alleen van worden afgezien bij dringende redenen. Hierbij kan gedacht worden aan een situatie waarbij iemand op straat zou komen te staan.

De rechter heeft dus geen bevoegdheid om te beoordelen of de maatregel redelijk is! De rechter kan enkel toetsen of de gemeente tot het juiste besluit is gekomen. Dat was in deze zaak het geval.

Conclusie

Hoe vervelend deze uitspraak ook voor deze mevrouw is uitgevallen, de bestuursrechter heeft de wet toegepast, die door de politiek is bedacht. De rechter gaat niet over de letter van de wet. Immers, de rechtsprekende macht toetst alleen de regels die wetgevende macht heeft bedacht.

Als men wil dat er andere regels worden toegepast, dan is de wetgevende macht aan zet.

Bijstandsuitkering? Pas op met spullen verkopen via Marktplaats!

Veel mensen doen het. Spullen die niet meer gebruikt worden, verkopen via Marktplaats om een extra zakcentje te verdienen. Voor mensen in de bijstand kan het link zijn om spullen te verkopen.

Enige tijd terug las ik dit bericht over een Eindhovens echtpaar, dat 9 jaar lang op grote schaal spullen via Marktplaats had verkocht, terwijl zij leefden van een bijstandsuitkering. Zij moesten de ontvangen uitkering over de gehele periode terugbetalen. In totaal ging het om een bedrag van € 153.000. Extra zuur was dat ze door de Politierechter waren vrijgesproken van fraude. Maar ja, de Politierechter oordeelde niet over de terugbetaling van de uitkering, dat was de bestuursrechter.

Inkomsten en inlichtingenverplichting

Bijstand is een sociaal vangnet voor mensen die niet genoeg geld hebben om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Voor mensen in de bijstand geldt een inlichtingenverplichting. Zij moeten feiten en omstandigheden die van belang kunnen zijn voor het recht op bijstand, doorgeven. Inkomen dat door de bijstandsgerechtigde verdiend wordt, zal op de bijstandsuitkering in mindering worden gebracht. Maar wat nu als je als bijstandsgerechtigde je oude fiets voor € 50 wilt verkopen via Marktplaats? Zijn dit inkomsten, die aan de gemeente doorgegeven moeten worden?

De hoogste rechter heeft besloten dat incidentele verkoop van privégoederen niet opgegeven hoeft te worden. Alleen als er structureel spullen te koop worden aangeboden, is er een verplichting om dit te melden. Indien het gaat om spullen die zijn verkregen met de intentie om deze door te verkopen, dan is er sprake van handel en moet dit aan de gemeente worden gemeld. De hoeveelheid advertenties speelt een rol bij de beoordeling of er sprake is van structurele verkopen.

Kortom, eenmalig een fiets verkopen via Marktplaats, hoeft niet te worden gemeld.

Handel?

Als vaststaat dat er sprake is van handel die niet is gemeld, kunnen de gevolgen verstrekkend zijn. De gemeente kan dan het recht op bijstand niet vaststellen. Het gevolg hiervan is dat de verstrekte uitkering over de gehele periode zal worden ingetrokken, tenzij de bijstandsgerechtigde met zijn administratie inzichtelijk kan maken hoe hoog de inkomsten waren. Dat laatste is vaak lastig. De gemeente zal de gehele uitkering terugvorderen, zelfs als het vermoeden bestaat dat de inkomsten aanzienlijk lager zijn geweest en er dus wel een aanvullende behoefte aan bijstand was. In het geval van het Eindhovense echtpaar was er geen deugdelijke administratie aanwezig en werd de uitkering volledig teruggevorderd, terwijl het vermoeden bestond dat de inkomsten gemiddeld slechts € 37 per maand waren geweest.

Naast het feit dat de uitkering zal worden terug gevorderd, zal er tevens een boete opgelegd worden, omdat er niet is voldaan aan de inlichtingenverplichting. Bij bedragen boven de € 50.000,00 wordt ook overgegaan worden tot strafvervolging. Dit was ook het geval bij het Eindhovense echtpaar.

Bij structurele handel via Internet kan de Belastingdienst ook nog een naheffing opleggen. Dit geldt overigens voor iedereen die zich bezig houdt met structurele handel en niet alleen voor mensen met een bijstandsuitkering. Meer over dit onderwerp leest u hier.

Tip:

Ontvangt u een bijstandsuitkering en verkoopt u weleens iets via Marktplaats? Maak hiervan dan melding bij de gemeente. Houd een administratie bij van uw inkomsten en kosten en print uw verkoopadvertenties uit.

Bijstandsuitkering ingetrokken? Bezwaar!

Geef een reactie

Volgens een nieuwsbericht van het Dagblad van het Noorden van 6 maart 2017 heeft de gemeente Emmen in 2016 voor een bedrag van 805.000 euro aan bijstandsfraude opgespoord. In verband hiermee zijn 97 uitkeringen beëindigd. Dat is best veel.

Mijn ervaring is dat de beëindiging van een uitkering in het kader van de Participatiewet (bijstandsuitkering) in lang niet in alle gevallen terecht is. Zo kan het onderzoek bijvoorbeeld onzorgvuldig zijn geweest, waardoor er verkeerde conclusies zijn getrokken. Omdat beëindiging van de uitkering verstrekkende gevolgen heeft, is het verstandig om hiertegen bezwaar te maken. Bezwaar dient binnen 6 weken na verzending van het besluit ingesteld te zijn. Uiteraard kunt u zelf bezwaar maken, maar meestal het is verstandiger om daarvoor een advocaat in te schakelen.

Twijfelt u over de kosten van een advocaat? Indien u een inkomen op of beneden bijstandsniveau heeft, komt u in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. In dat geval is alleen een eigen bijdrage van 143 euro verschuldigd. Voor de eigen bijdrage kan bijzondere bijstand worden aangevraagd. Dat kan ook als uw uitkering is ingetrokken!

Indien uw uitkering is stopgezet en u zonder enige vorm van inkomen zit, is het mogelijk een voorlopige voorziening aan te vragen bij de Rechtbank. Dit kan alleen als er ook een bezwaar- of beroepsprocedure loopt en er sprake is van een spoedeisend belang. In de voorlopige voorziening kan gevraagd worden een voorlopige uitkering toe te kennen.

Is uw uitkering ingetrokken? Vraag dan voor de zekerheid tevens zo snel mogelijk een nieuwe uitkering aan! Als het bezwaar mocht worden afgewezen, kunt u terugvallen op de nieuwe aanvraag.