Maandelijks archief: mei 2019

Gebruikersvergoeding voor niet bewoonde eigen woning

U bent gehuwd of heeft een relatie en bent samen eigenaar van een woning. De relatie wordt verbroken. Eén van beide partners verlaat de woning. De ander blijft in de woning wonen, totdat de woning is verkocht. De partner die de woning heeft verlaten, kan in dat geval aanspraak maken op een zogenaamde gebruikersvergoeding.

Wat is een gebruikersvergoeding?

De gebruikersvergoeding is een vergoeding voor gederfd woongenot. Omdat beide partners evenveel recht hebben op het gebruik en genot van de woning hebben, kan de partner die de woning heeft verlaten, aanspraak maken op deze vergoeding. De vergoeding eindigt, zodra de woning geen gemeenschappelijk eigendom meer is.

Gebruikersvergoeding bij een echtscheiding

In het kader van een echtscheiding kan verzocht worden om het alleengebruik van de woning voor de duur van zes maanden. De rechter kan bepalen dat over deze periode een gebruikersvergoeding betaald dient te worden. Deze vergoeding dient  over het algemeen betaald te worden vanaf het moment dat de echtscheiding is ingeschreven bij de gemeente. Kortom, vanaf het moment dat de echtscheiding definitief is. Rechters vinden het niet redelijk om al tijdens het huwelijk een gebruiksvergoeding toe te kennen. Dit omdat in de wet is bepaald dat echtgenoten verplicht zijn om elkaar tijdens het huwelijk ‘het nodige te verschaffen’.

Hoogte van de vergoeding

In de wet staat niet hoe de gebruikersvergoeding berekend dient te worden. In rechterlijke uitspraken is bepaald dat de vergoeding gebaseerd dient te zijn op een percentage van de helft van de overwaarde. Lange tijd werd uitgegaan van een percentage van 4%. Dit percentage sloot aan bij het fictief rendement over spaartegoeden dat de Belastingdienst hanteert. Omdat de de huidige rentepercentages op spaartegoeden aanzienlijk lager zijn, gaan rechters tegenwoordig uit van lagere percentages. Er is geen overeenstemming over de hoogte van het te hanteren percentage. Dit hangt ook van de feiten en omstandigheden van de zaak af. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is enkele maanden terug uitgegaan van een percentage van 0,5%.

Omdat er bij de berekening gerekend wordt met de helft van de overwaarde is een vergoeding niet aan de orde als er geen overwaarde is, dus wanneer ‘de woning onder water staat’.

Gebruikersvergoeding en hypotheeklasten

Een gebruikersvergoeding kan ook aan de orde zijn als de partner die in de woning woont, de volledige hypotheeklasten van de woning voldoet. Maar, houd er dan rekening mee dat deze partner in reactie op een verzoek om een gebruikersvergoeding te betalen, zal verzoeken om de helft van de hypotheeklasten mee te betalen. Volgens de wet dient een mede-eigenaar van de woning namelijk de helft van de woonlasten te voldoen.

Kind erkennen? Wacht als verwekker niet te lang

In een eerdere blog besprak ik 5 misverstanden over erkenning van een kind. Hierin heb ik o.a. uitgelegd, dat als een kind buiten het huwelijk wordt geboren, de vader niet automatisch de juridische vader van het kind is.

Hoe kan een kind worden erkend?

Het juridisch vaderschap kan via erkenning worden vastgesteld. Het erkennen van een kind kan plaatsvinden door middel van een notariële akte of een akte opgesteld door een ambtenaar van de burgerlijke stand. De moeder van het kind moet voor de erkenning toestemming geven.

Vervangende toestemming via de rechter.

Wat als de moeder deze toestemming weigert? Dan kan de verwekker een verzoek tot vervangende toestemming voor erkenning bij de rechter indienen. De rechter bekijkt of de erkenning de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind of de belangen van het kind, niet zal schaden.

Vaak komt het in een procedure aan op een afweging van de belangen van de moeder, vader en het kind. Het uitgangspunt daarbij is, dat zowel het kind als de vader er belang bij hebben dat hun relatie rechtens wordt erkend als een familierechtelijke betrekking.

In de meeste gevallen zal de rechter toestemming aan de vader verlenen om het kind alsnog te erkennen.

Het kind is erkend door een andere man. Wat nu?

Soms gebeurt het dat de moeder haar nieuwe partner toestemming heeft gegeven om het kind te erkennen, voordat de verwekker het kind heeft kunnen erkennen. In de wet staat dat een kind maximaal twee ouders kan hebben. Kan de verwekker het kind dan nog erkennen? Ja, in sommige gevallen kan dat. Maar dan moet de vader wel actie hebben ondernomen!

In 2002 heeft de Hoge Raad bepaald, dat wanneer de verwekker een verzoek tot vervangende toestemming bij de Rechtbank heeft ingediend, moeder geen (onvoorwaardelijke) toestemming aan een andere man kan geven om het kind te erkennen. De moeder kan in dat geval alleen voorwaardelijk haar toestemming geven. Als de rechtbank vervolgens besluit dat de verwekker zijn kind mag erkennen, gaat deze erkenning voor.

In 2015 heeft de Hoge Raad bepaald dat een door de moeder gegeven toestemming ook voorwaardelijk is, als de advocaat van de verwekker een brief aan de moeder heeft gezonden, waarin staat dat de verwekker zijn kind wil erkennen. Er moet dan binnen 3 maanden na verzending van de brief een verzoek tot vervangende toestemming zijn ingediend. Is het verzoek te laat ingediend? Dan is de erkenning door de nieuwe partner onvoorwaardelijk geworden.

De erkenning door de nieuwe partner is onvoorwaardelijk geworden. En nu?

Betekent dit ook dat de verwekker zijn kind niet meer kan erkennen? Dat hangt van de omstandigheden af. Als de verwekker kan aantonen dat de moeder de bedoeling had om de vader te schaden, dan kan de erkenning gedaan door een nieuwe partner worden vernietigd. Kan dit niet worden aangetoond? Dan blijft de erkenning door de nieuwe partner in stand.

Tip: voor de verwekker die zijn kind niet mag erkennen, is het verstandig om niet te lang af te wachten. Schakel zo snel mogelijk een advocaat in om de juiste stappen te zetten.